Bangor City Council - Cyngor Dinas Bangor

Bangor o Amgylch y Byd: Taith Fyd-eang yn Cyrraedd Storiel yn 2025

Bangor o Amgylch y Byd: Taith Fyd-eang yn Cyrraedd Storiel yn 2025
Mae dinas Bangor ar fin cychwyn ar daith arloesol—un sy’n rhychwantu cyfandiroedd, diwylliannau a chanrifoedd. Bydd yr arddangosfa "Bangor o Amgylch y Byd" yn agor yn swyddogol yn Oriel Storiel ym Mangor, Gwynedd, ar 21af Ionawr 2025, gan ddathlu hanes cyffredin ac unigoliaeth pob Bangor ledled y byd.

Mae’r arddangosfa fach unigryw hon, sydd wedi’i lleoli yn Cwpwrdd Arddangos y Gymuned yn Storiel, yn pontio pellteroedd mawr, gan uno Bangor o bob cornel o’r byd mewn un lleoliad personol. Gall ymwelwyr archwilio dros ddwsin o Fangor, o fryniau tonnog Cymru i arfordiroedd bywiog yr Unol Daleithiau, gwastadeddau eang Canada, a thirweddau garw Awstralia. Bydd yr arddangosfa’n cynnwys ffotograffau, hanesion hanesyddol, a straeon personol o Fangor ger a pell.

Profiad Sy’n Newid yn Gyson
Cynlluniwyd yr arddangosfa i ddatblygu drwy gydol y flwyddyn, gyda Bangor newydd yn cael ei arddangos bob mis. Bydd cyfle i ymwelwyr ddarganfod straeon unigryw pob Bangor a gweld sut mae’r cymunedau hyn—wedi’u gwasgaru ledled y byd—yn rhannu enw ac ymdeimlad o falchder. Yn ogystal â’r arddangosfeydd gweledol, bydd disgrifiadau cynhwysfawr ar gyfer pob Bangor ar gael mewn ffeil ger yr arddangosfa. Gall ymwelwyr hefyd fynd â thaflenni cartref, gan eu galluogi i fynd i’r afael yn ddyfnach â hanes y lleoedd diddorol hyn.

Taith Ddarganfod
Bu creu’r arddangosfa hon yn antur wirioneddol. Wrth roi’r casgliad unigryw hwn at ei gilydd, treuliodd Cynghorydd Dinas Bangor, Eirian Williams Roberts, oriau di-ri’n ymchwilio, cysylltu, ac yn cydweithio â thrigolion, cymdeithasau hanesyddol, athrawon, a hyd yn oed swyddogion llywodraethol o Fangor yn yr Unol Daleithiau, Canada, ac Awstralia.

"Mae wedi bod yn daith anhygoel," eglura Cyng. Williams Roberts. "Rwyf wedi dysgu cymaint, nid yn unig am y Bangor eraill, ond hefyd am y bobl sy’n galw’r lleoedd hynny’n gartref. Mae’r straeon, yr hanesion, a hyd yn oed bywydau bob dydd pobl yn y Bangor hyn mor hynod ddiddorol. Mae’n fraint gallu dod â hyn i gyd at ei gilydd mewn un lle i eraill ei fwynhau."

"Un o’r cwestiynau mae pobl yn aml yn eu gofyn yw, ‘Faint o Fangor arall sydd, a ble maen nhw?’ Mae wedi bod mor werth chweil gallu ateb y cwestiwn hwnnw—ac i rannu straeon y lleoedd unigryw hyn gyda phobl ein Bangor ein hunain yma yng Ngwynedd."

Arweiniodd y broses ymchwil at lawer o gysylltiadau personol hefyd. "Roedd gan bawb roeddwn i’n siarad â nhw ymdeimlad dwfn o falchder yn eu Bangor," eglura Eirian. "Boed yn byw ym Mangor, Gwynedd, neu ym Mangor, Maine, mae’r cysylltiad â’r enw a’i hanes yn ein huno mewn ffordd sy’n rhychwantu ffiniau. Rwyf wedi gwneud ffrindiau newydd ar hyd y ffordd, ac mae eu brwdfrydedd dros ddathlu eu cymunedau eu hunain wedi bod yn ysbrydoledig iawn."

Dathlu Hunaniaeth Gyffredin
Nid yw’r arddangosfa fechan ond bwerus hon yn ymwneud â daearyddiaeth yn unig—mae’n ymwneud â chysylltiad. Mae pob Bangor yn adrodd stori unigryw o wydnwch, cynnydd, ac ysbryd cymunedol, ond maent i gyd yn rhannu edafedd cyffredin o falchder a hunaniaeth. O’r ymsefydlwyr Cymreig a gludodd yr enw Bangor i fyd newydd, i Fangorianiaid modern sy’n dathlu eu treftadaeth gyffredin, mae’r arddangosfa hon yn deyrnged i etifeddiaeth barhaol yr enw.

"Mae wedi bod yn waith caled iawn dod â phopeth at ei gilydd, ond mae gweld y cyfan yn dod yn fyw yn yr arddangosfa hon wedi bod yn werth pob eiliad," meddai Eirian. "Rwy’n falch iawn o’r hyn sydd wedi’i gyflawni, ac rwy’n gobeithio y bydd pobl yn mwynhau archwilio straeon y Bangor hyn cymaint ag yr wyf wedi mwynhau eu darganfod."

Croeso Cynnes i Bawb
Mae’r Arddangosfa Bangor o Amgylch y Byd ar agor i bawb ac yn rhedeg trwy gydol 2025. Gyda’i harddangosfeydd sy’n newid yn barhaus, mae’n esgus perffaith i ymweld â Storiel fwy nag unwaith ac i ddilyn y daith fyd-eang hon trwy gydol y flwyddyn.

Dewch i ddathlu ysbryd Bangor—lle bynnag y bo yn y byd—a gweld sut gall un arddangosfa fechan ddod â straeon o bob cwr o’r byd ynghyd.

Lleoliad: Oriel Storiel, Bangor, Gwynedd
Dyddiadau: Drwy gydol 2025
Oriau Agor: 11-5, Dydd Mawrth – Dydd Sadwrn

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â Storiel:

Ffôn: 01248 353 368
E-bost: storiel@gwynedd.gov.uk
Gwefan: www.storiel.org

Llun yn dangos Esther Elin Roberts, Swyddog Celf Gweledol a Rhys Lloyd Jones, Swyddog Ymgysylltu ac Addysg o Storiel.

25 Ionawr: Dewch i fod yn rhan o Ddathliadau 1500 Cadeirlan Bangor!

Dewch i fod yn rhan o Ddathliadau 1500 Cadeirlan Bangor!

Dydd Sul Ionawr 26ain.

Eleni, 2025, mae Cadeirlan Bangor a Dinas Bangor yn dathlu 1500 o flynyddoedd ers i Deiniol Sant gyrraedd Bangor a chartrefi ar y safle lle saif Eglwys Gadeiriol Bangor erbyn hyn. Mae hwn yn ben-blwydd pwysig iawn.

Un o'r ffyrdd rydyn ni'n mynd i ddathlu yw hefo chynhyrchiad cerddorol o'r enw 'Dinas Noddfa', sy'n cael ei arwain gan Ysgol Glanaethwy a'u Cyfarwyddwr Artistig, Cefin Roberts.

Bydd y cynhyrchiad yn y Gymraeg a bydd yn cael ei berfformio yn y Gadeirlan yn ystod wythnos olaf Awst 2025.

Ein gobaith yw ffurfio côr o’r gymunedau o amglych Bangor yn arbennig ar gyfer y digwyddiad ac rydym yn estyn gwahoddiad agored i unrhyw un yn y dalgylch i ddod yn aelodau o’r côr. Byddai profiad o fod wedi canu mewn grŵp neu gôr yn ddymunol ond nid yn angenrheidiol. Ymroddiad i’r gwaith fydd y peth pwysicaf a ofynir ohonoch.

Gan obeithio y dewch hefo ni i fod yn rhan o ddathliadau pwysig yn hanes ein Dinas a’n Cadeirlan yn ogystal â’i gweledigaeth wrth edrych tua’r dyfodol.

Byddwn yn cynnal sgwrs agoriadol gydag unrhyw un sydd â diddordeb yn y Gadeirlan ar brynhawn Sul y 26ain o Ionawr am 4.30yp. Croeso cynnes i bawb!

Am fwy o fanylion cysylltwch â Robert Townsend: 07789 940049 neu roberttownsend@churchinwales.org.uk

Diolch am eich diddordeb hyd yma
Cefin Roberts (Cyfarwyddwr artistig Ysgol Glanaethwy a Dinas Noddfa)

Gwefan

14 Chwefror: Cyngerdd am Ddim yn Cadeirlan Deiniol Sant ym Mangor

Digwyddiad: Cyngerdd yr Atgyfodiad
Dyddiad: 14 Chwefror
Amser: 7 o gloch
Lleoliad: Cadeirlan Bangor

Seiniau’r Atgyfodiad

Cyngerdd am Ddim yn Cadeirlan Deiniol Sant ym Mangor

Mae’r traddodiad cerddorol yng Nghadeirlan Deiniol Sant yn mynd yn ôl gannoedd o flynyddoedd. Ond yn 1972, siglwyd yr adeilad i’w seiliau gan fath gwahanol o gerddoriaeth – roc Cristnogol, a hynny yn y Gymraeg.

Dros hanner canrif yn ddiweddarach, mae ar fin digwydd eto . Ar Chwefror 14, Dydd Sant Folant bydd cyngerdd am ddim.

Mae’r hen ddywediad “gan y diafol mae’r caneuon gorau i gyd” yn mynd yn ôl mor bell a 1773, ond dychwelodd i sylw’r cyhoedd yn 1950au gyda twf yn mhoblogrwydd roc a rôl. Yng ngogledd Cymru, fodd bynnag, roedd pedwar llanc o Fon yn benderfynol o brofi y gallai cerddoriaeth roc hefyd gael ei gysegru i Dduw, a bod modd ei berfformio hyd yn oed yng ngofod Cysegredig Cadeirlan Bangor.

Y pedwar oedd Arfon Wyn, ar y gitâr, Charli Goodhall ar y bas, y diweddar Maldwyn Huws ar y drumiau a Dafydd Slade yn chwarae’r organ drydanol. Daethant at ei gilydd dan yr enw 2The Resurection” a’i newid yn nes ymlaen i’r Atgyfodiad .

A hwythau wedi newid eu enwau sawl gwaith o “The Swamp” ar “Archimedes Principle”,daeth Yr Atgyfodiad yn arloeswyr nid yn unig yn maes roc Cristnogol ond hefyd mewn roc Cymraeg. Roeddent o flaen eu hamser – byddai’n rhaid aros tan 1973 cyn i fandiau roc mwy adnabyddus fel ‘Edward H Dafis’ cael ei ffurfio , ond yr oedd Yr Atgyfodiad eisoes yn dod a’u cyfuniad unigryw o ddysgeidiaeth Gristnogol a seiniau arloesol cyffroes i glyw ieuenctid Cymru.

Hwy oedd un o’r bandiau Cymraeg cyntaf i fod ar dudalen flaen papur newydd Y Cymro, a buont ar lwyfan mewn nifer o ddigwyddiadau roc cofiadwy fel Gwallt yn y Gwynt (Ap Sachlian a Lludw) yn Eisteddfod Genedlaethol Hwlffordd yn 1972. Roedd 1972 hefyd yn drobwynt gan iddynt fod y band cyntaf i chwarae yn Gadeirlan Bangor.

Trefnwyd y noson gan gangen leol YMCA Cymru. Mae’r Prif gitarydd Arfon Wyn yn cofio fod y Gadeirlan yn llawn i’r ymylon o fyfyrwyr a hipis Bangor ar y pryd. Diolch byth, roedd y ddau garfan yn asio’n dda, gan fwynhau set o roc gwerin gyda’i harmonïau swynol yn ogystal a cherddoriaeth fwy arbrofol a blaengar.

Roedd perfformiad y band mor egnïol , llwyddwyd i chwthu un o’i amps . Llwyddwyd i osgoi trychineb gan i Arfon Wyn gael fflach o ysbrydoliaeth a gofyn a oedd gan unrhyw un or gynulleidfa hefo amp sbâr. Trwy rhyw wyrth, rhuthrodd un o aelodau hir wallt oedd yn gwrando ar y cyngerdd a dod a un o’i fan oedd wedi pharcio gerllaw. Hwyrach fod y gerddoriaeth hon wrth fodd Duw wedi’r cwbl!

Yn dilyn llwyddiant y gig yn y gadeirlan, bu cryn newid yn aelodaeth y band , gyda Charli a Dafydd yn ffurfio y band Children tra bod Nia Edwards a Geraint Tudur yn ymuno a hwy , ac yn ennill dilynwyr lu gyda’u set bywiog.

Daeth eu caneuon cofiadwy ac uchelgeisiol i glyw Dafydd Iwan a Huw Jones a ofynnwyd ir Atgyfodiad recordio ep i’r label Sain. Erbyn hyn roedd yr Aelodath wedi newid unwaith eto. Yn ei Plith oedd cyn aelodau’r band o Dywyn Y Buarth, Gwyndaf Roberts a’r diweddar Keith Snellgrove fel adran rhythm, gyda brawd Gwyndaf, Dafydd yn ymuno ar y ffliwt. Ymunwyd y gitarydd o Fethesda a chyn aelod o’r llwch John Gwyn ar gitâr trydan ir pedwaredd yma ermyn recordio y caneuon.

Yn dilyn ymarfer brwd, trafeilwyd lawr i stiwdio nodedig Rockfield yn Sir Fynwy – a ddaeth yn enwog nid yn unig fel y fan lle bu nifer o sêr byd pop Cymraeg yn recordio, ond lle recordwyd sengl enwog Queen “Bohemian Rhapsody2 ac fe’i ddefnyddiwyd hefyd gan y band o Fanceinion , Oasis.

Yma recordiwyd Yr Atgyfodiad eu hynig EP, a gynhyrchwyd gan Dave Edmunds oedd yn brif cyfansoddwr a canwr y band Love Sculpture a’r sengl ddaeth i frig y siartiau Nadolig yn 1970 2I hear you Knocking”

Gwaetha’r modd roedd yna oedi wrth i’r record cael ei gynhyrchu a’i argraffu , a argraffwyd y clawr y ffordd anghywir. Pam rhyddhawyd yr Ep or diwedd nid oedd llawer o chwarae ar y radio i gael gan fod y caneuon yn hirach na 3 munud. Gadawyd gweddill y band i ffurfio’r band roc blaengar Brân , a daliodd Arfon Wyn ati i gyfuno roc blaengar a gwerin gyda’r band Pererin , gan ennill cystadleuaeth Can i Gymru yn 1979.

Fel rhan o ddathliadau Bangor 1500 a Dydd Miwsic Cymrubydd Arfon Wyn a nifer o westeion arbennig yn perfformio caneuon o gatalog yr Atgyfodiad a Phererin yng Nghadeirlan Bnagor ar Chwefror 14 am 7 o gloch.

Mae’r cyngerdd am ddim , ond cofiwch hawlio eich tocyn ymlaen llaw trwy: www.storiel.cymru

Ac mae’r band eisiau sicirhau pawb na fydd angen dod ag amp Sbâr. https://www.eventbrite.co.uk/e/dathliadau-bangor-1...

1 Chwefror - 3 Mawrth: Bydd dechra i dathliadau Dydd Gwyl Dewi

Bydd dechra i dathliadau Dydd Gwyl Dewi pan fydd 18,000 o gennin pedr yn dechrau blodeuo ym Mangor a’r cyffiniau, i nodi bob mis ers sefydlu Bangor yn 525OC. 1af Chwefror (tan 3ydd Mawrth)

21 Chwefror – 2 Mawrth: Digwyddiadau Dewi Sant Bangor

21 Chwefror: Gorymdaith Gwyl Dewi

Digwyddiad: Gorymdaith Gwyl Dewi

Dyddiad : Dydd Gwenar, 21ain o Chwefror.

Amser: Cychwyn am 12yp. Gorymdaith am 1yp.

Lleoliad: Cychwyn o Storiel, Stryd Fawr, Cadeirlan.

Gorymdaith Gwyl Dewi – 12:00 cyfarfod yn Storiel, gweithgareddau am awr, o gwmpas, Storiel, Pontio a M-Sparc a Neuadd Penrhyn. I wneud efo Dewi Sant a Deiniol, dechrau gorymdeithio am 13:00 o Storiel. O gwmpas y gadeirlan, lawr y stryd fawr, stopio a canu yn y canol, lle mae’r farchnad, mynd trwy Canolfan Deiniol, nol i’r Gadeirlan i ganu.